Tuesday, June 13, 2023

 Ο ΨΥΧΟΠΑΘΗΣ ΤΗΣ ΔΙΠΛΑΝΗΣ ΠΟΡΤΑΣ (Ι)


Ποιος θέλει το όχημα που οδηγεί να κάνει πολύ θόρυβο;

Όσοι παρουσιάζουν συμπτώματα σαδισμού και ψυχοπάθειας μπορεί να έλκονται περισσότερο από τα ενοχλητικά αυτοκίνητα.

- Άρθρο της Julie Aitken Schermer PhD, στο Psychology Today


Από τότε που ο Henry Ford δημιούργησε τα αυτοκίνητα μαζικής παραγωγής που ήταν προσιτά στη μεσαία τάξη, οι ερευνητές μάρκετινγκ προσπαθούν να προσδιορίσουν πώς θα μπορούσαν να ταιριάζουν καλύτερα τα χαρακτηριστικά των οχημάτων με αυτά των καταναλωτών. Στα ΜΜΕ πχ, τα σπορ αυτοκίνητα παρουσιάζονται ως ιδανική επιλογή για τους δραστήριους, εξωστρεφείς ανθρώπους, ενώ τα minivan απευθύνονται σε οικογένειες που κάνουν διακοπές στη φύση και εκδρομές και τα αγροτικά αυτοκίνητα εμφανίζονται να κυκλοφορούν σε χωματόδρομους σε αγροτικές περιοχές.


Λιγότερη έρευνα γίνεται για το πώς επιλέγουν οι οδηγοί να προσαρμόσουν το όχημά τους. Τα αυτοκόλλητα πχ δηλώνουν ξεκάθαρα τις απόψεις του οδηγού και το ποια μέρη έχει επισκευτεί, ενώ η προσαρμογή του χρώματος και των φώτων του μπορεί επίσης να δείχνει μια επιθυμία εξατομίκευσης.



Ένας άλλος τύπος προσαρμογής περιλαμβάνει την τροποποίηση των συστημάτων εξάτμισης ώστε τα οχήματα να κάνουν περισσότερο θόρυβο. Καθώς αυτές οι τροποποιήσεις προκαλούν ενόχληση τόσο σε ανθρώπους, όσο και σε ζώα, και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι παράνομες, το να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε ποιος μπορεί να θέλει το όχημά του να κάνει τόσο θόρυβο, είναι ένα ενδιαφέρον ερευνητικό ερώτημα.


Πρόσφατα διεξήχθει μια πιλοτική μελέτη με σκοπό να αξιολογηθούν τα δεδομένα και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ατόμων που προβλέπουν την επιθυμία τους να κάνουν το όχημά τους πιο θορυβώδες, προσαρμόζοντας τον σιγαστήρα ή το σύστημα εξάτμισης. Προπτυχιακοί φοιτητές της σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων (529 άτομα, όπου το 52% του δείγματος άντρες)  ρωτήθηκαν αν θεωρούν το αυτοκίνητό τους προέκταση του εαυτού τους, αν τα θορυβώδη αυτοκίνητα είναι "cool" και αν θα άλλαζαν τον σιγαστήρα του αυτοκινήτου τους για να το κάνουν πιο θορυβώδες.


Επίσης συμπλήρωσαν μια κλίμακα αυτοαναφοράς προσωπικότητας που μετρά τη "Σκοτεινή Τετράδα" , η οποία περιλαμβάνει τον καθημερινό σαδισμό, την ψυχοπάθεια, τον ναρκισσισμό και τον μακιαβελισμό. Οι κλίμακες αυτές επιλέχθηκαν επειδή οι τυπικές μετρήσεις προσωπικότητας τείνουν να αξιολογούν τις πιο θετικές διαστάσεις της.


Με βάση τους ορισμούς της "Σκοτεινής Τετράδας" προβλέπεται ότι όσοι θέλουν ένα θορυβώδες όχημα μπορεί να προσπαθούν να κάνουν τους άλλους να τους προσέξουν (ναρκισσισμός), ή η υπερβολική έπαρση μπορεί να είναι ένας καλός προγνωστικός παράγοντας της επιθυμίας ενός τέτοιου αυτοκινήτου. Ο καθημερινός σαδισμός αντικατοπτρίζει την απόλαυση του να βλέπεις τους άλλους να παθαίνουν κακό ή να πονάνε και καθώς οι "πειραγμένες" εξατμίσεις μπορεί να τρομάζουν ή και να φοβίζουν τους άλλους, προβλέπεται ότι ο καθημερινός σαδισμός μπορεί να δείξει ένα άτομο που θα ήθελε ένα τέτοιο τροποποιημένο αυτοκίνητο για να προκαλεί περισσότερο θόρυβο και αναστάτωση.


Η ψυχοπάθεια αντανακλά μια παρόρμηση να είμαστε σκληροί με τους άλλους. Αυτού του είδους η αναλγησία για την αναστάστωση που μπορεί να προκαλέσουμε φαίνεται πως είναι μια σαφής ένδειξη αδιαφορίας για το πώς νιώθουν οι άλλοι. Φυσικά και ο Μακιαβελισμός εμπλέκεται στη διαδικασία, μια που αποτελεί χαρακτηριστικό κάποιου που είναι στρατηγικός και χειριστικός στην αλληλεπίδρασή του με τους άλλους και η τροποποίηση ενός οχήματος καθρεφτίζει ακριβώς αυτήν τη συμπεριφορά.

Το ενδιαφέρον της έρευνας ήταν ότι εκείνοι που υποστήριξαν έντονα
την τροποποίηση των οχημάτων ήταν συνήθως νεότεροι άνδρες με υψηλότερα σκορ στις κλίμακες της "Σκοτεινής Τετράδας" με υψηλότερες βαθμολογίες τόσο στον καθημερινό σαδισμό, όσο και στην ψυχοπάθεια. 


Σε αντίθεση με την αρχική υπόθεση, ο ναρκισσισμός δεν ήταν σημαντικός προγνωστικός παράγοντας σε σχέση με τις άλλες διαστάσεις της προσωπικότητας των ατόμων, πράγμα που σημαίνει ότι όσοι κάνουν το όχημά τους πιο θορυβώδες, δεν γίνεται με πρόθεση να τραβήξουν την προσοχή των άλλων ή για να πουν "Κοιτάξτε με!".


Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ανησυχητικά καθώς δείχνουν άτομα που τροποποιούν τα οχήματά τους για να βλλάψουν σκόπιμα τους άλλους ενοχλώντας τους κι ότι τα άτομα αυτά μπορεί να παρακινούνται από την αρνητική κατάσταση που προκαλούν στους άλλους. 


Αν και η μελέτη είναι πιλοτική και απαιτεί επανάληψη, τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά μια που ο αριθμός των οχημάτων με δυνατά συστήματα εξάτμισης είναι αυξημένος και τείνει να αυξηθεί ακόμα περισσότερο.