Ο μηχανισμός της Αποστασιοποίησης

Η αποστασιοποίηση είναι μια “δεξιότητα” του νευρικού συστήματος που σχετίζεται με το πάγωμα σαν αντίδραση σε κάτι τραυματικό. Κάποια στιγμή στη ζωή μας, η αποστασιοποίηση πρέπει να μας βοήθησε να επιβιώσουμε και να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και μπορεί να κυμαίνεται από τα να κρατάμε κάποιες ήπιες αποστάσεις από μια κατάσταση μέχρι το να βιώνουμε μιαν άλλη πραγματικότητα. Υπάρχει δηλαδή σε φάσμα. 

Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους οι θεραπευτές υποχρεούμαστε να δουλέψουμε πάνω στις προσωπικές μας τάσεις αποσύνδεσης. Πριν από αυτό, οι περισσότεροι νομίζουμε ότι είμαστε απλά “καλοί στο να αντιμετωπίζουμε κρίσεις”! 

Αυτό είναι σημαντικό γιατί η δουλειά μας μπορεί να περιλαμβάνει το να ακούμε την περιγραφή βαθιά τραυματικών εμπειριών. Και μπορεί να ακούγεται καλό να έχει κανείς υψηλές αντοχές στη θλίψη και στη στενοχώρια, αλλά όταν το κάνουμε τακτικά, αποθηκεύοντας τις αντιδράσεις που εξακολουθούν να συμβαίνουν στο σώμα και στο υποσυνείδητό μας, μπορεί τελικά να έχει μακροχρόνιες συνέπειες για εμάς.

Οι θεραπευτές κινδυνεύουν να υποφέρουν από δευτερογενές τραύμα αν δεν επεξεργαζόμαστε τη δουλειά που κάνουμε. Κι επίσης αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να πάθουμε burn out και άγχος σε οποιοδήποτε επάγγελμα.

Ο στόχος δεν είναι να απομακρύνουμε ή να καταδικάσουμε την ανάγκη μας για αποστασιοποίηση, αλλά μπορεί να είναι χρήσιμο να τη συνειδητοποιήσουμε. 

Η Babette Rothschild έχει πει ότι :

"Ενώ η αποστασιοποίηση μοιάζει να είναι μια ενστικτώδης αντίδραση για να σώσουμε τον εαυτό μας από τον πόνο, πράγμα στο οποίο βοηθάει εξαιρετικά, απαιτεί υψηλό τίμημα σε αντάλλαγμα”.

Επίσης είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν αποστασιοποιούμαστε μόνο από ταλαιπωρίες και καταστάσεις που μας δημιουργούν ανασφάλεια, αλλά ομηχανισμός αυτός μπορεί να μας εμποδίζει να νιώσουμε χαρά ή ενθουσιασμό.  Τις στιγμές τις οποίες ”υποτίθεται” ότι απολαμβάνουμε και περνάμε καλά, να τις νιώθουμε πολύ έντονες, να μην μπορούμε να ηρεμήσουμε και να θέλουμε να τελειώσουν το συντομότερο δυνατό. 

Όλο αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα γενικότερο αίσθημα αποστασιοποίησης από την ίδια μας τη ζωή.

Το να δουλέψουμε συνειδητά πάνω στο κομμάτι αυτό μπορεί να σημαίνει να εξερευνήσουμε και να μάθουμε, ίσως για πρώτη φορά, τί είναι “ασφαλές” για εμάς. Μερικές φορές περιλαμβάνει  την επανεξέταση στιγμών, πιθανώς από την παιδική ηλικία, στις οποίες πρωτοεμφανίστηκε η αποστασιοποίηση. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι υποχρεωτικό αν θα γινόταν ο λόγος να επανατραυματιστούμε επισκέπτοντας συγκεκριμένες αναμνήσεις, αφού μεγάλο μέρος της δουλειάς μπορεί να γίνει με γεγονότα του παρόντος. 

Το mindfulness και η ψυχοσωματική προσέγγιση, ή ακόμα και η γιόγκα, μπορούν να μας βοηθήσουν να βρεθούμε στη στιγμή, στο “εδώ και στο τώρα”. 

Τέλος, η τάση της αποστασιοποίησης δεν είναι κάτι που χρειάζεται απαραίτητα να “διορθωθεί”. Είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης της πραγματικότητας που μπορεί και να μας βοηθάει να ζήσουμε τη ζωή μας. ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ υποχρεωτικά να κάνουμε κάτι γι’αυτό γιατί μόνο εμείς οι ίδιοι ξέρουμε αν αφαιρεί ή προσθέτει ποιότητα στη ζωή μας. 

Ενδεικτικά, κάποια από τα σημάδια της αποστασιοποίησης μπορεί να είναι:

• Η τάση να ξεχνάμε τα άσχημα πράγματα

• Το να διαχωρίζουμε τις υποχρεώσεις και τα γεγονότα που μας στεναχωρούν ώστε να συνεχίσουμε την ημέρα μας

• Όταν γινόμαστε μάρτυρες σε κάτι τραυματικό νιώθουμε ότι δεσμευόμαστε με αυτό, αντί να φοβόμαστε

• Παραμένουμε ήρεμοι σε στιγμές κρίσης

• Όταν κάνουμε κάτι που μας αρέσει, νιώθουμε ανήσυχοι και θέλουμε να περάσουμε στο επόμενο πράγμα με το οποίο θα ασχοληθούμε

• Απολαμβάνουμε τον προγραμματισμό, αλλά νιώθουμε να μη συμμετέχουμε εντελώς κατά τη διάρκεια της εμπειρίας.

Πηγή : Lee McKay Doe

Artist : Anon