Η γενετική μνήμη, πώς γνωρίζουμε
πράγματα που δε μάθαμε ποτέ
«Πριν 52 χρόνια, είχα την πρώτη μου επαφή με αυτιστικό άτομο και πάντοτε μου κέντριζαν το ενδιαφέρον κάποιες από τις εκπληκτικές
ικανότητές τους», γράφει ο Δρ Darold Treffert, ειδικός στον αυτισμό στο Scientific American.*
« Ένα από τα πιο εντυπωσιακά και συχνά φαινόμενα που συνάντησα σε πολλούς
αυτιστικούς είναι ότι γνωρίζουν ξεκάθαρα, πράγματα που δεν έχουν διδαχθεί ποτέ.»
Χαρακτηριστικά,
ο Leslie Lemke ** είναι ένας βιρτουόζος
της μουσικής χωρίς να έχει κάνει στη ζωή του ούτε ένα μάθημα μουσικής. Ομοίως και
ο “Blind Tom” Wiggins***,
έναν αιώνα νωρίτερα, του οποίου η
μουσική ιδιοφυία εμφανίστηκε τόσο νωρίς και με τρόπο τόσο αυθόρμητο, που θα
ήταν αδύνατο να είχε διδαχθεί όλα όσα γνώριζε. Και στις δύο περιπτώσεις, επαγγελματίες
μουσικοί επιβεβαίωσαν πως τόσο ο Leslie Lemke όσο και Tom
Wiggins είχαν
έμφυτη γνώση «των κανόνων της μουσικής
σύνταξης».
Ένα άλλο παρόμοιο
παράδειγμα είναι αυτό του Alonzo Clemons ^ , ο οποίος δεν πήρε ποτέ
στη ζωή του μαθήματα τέχνης. Στην παιδική του ηλικία, μετά από έναν τραυματισμό
στο κεφάλι, άρχισε να ασχολείται με τη γλυπτική και ήταν σε θέση να δημιουργεί
μέσα σε λίγη ώρα, ένα ζώο χωρίς να
παραλείπει τον παραμικρό μυ ή τένοντα.
Η έμφυτη
πρόσβαση ενός αυτιστικού σε γνώσεις καλλιτεχνικές, μαθηματικές, μουσικές, γλωσσικές
με την απουσία κάθε είδους διδασκαλίας πάνω στο αντικείμενο και με την ύπαρξη
μιας σοβαρής αναπηρίας, θεωρείται από τον Darold Treffert ως
η απόδειξη της πραγματικότητας μιας γενετικής μνήμης , η οποία είναι θαμμένη
στον εγκέφαλό μας.
«Η γενετική μνήμη είναι μια σύνθετη και εξειδικευμένη γνώση, η οποία έχει
κληρονομηθεί, μεταξύ των άλλων φυσικών και συμπεριφοριστικών έμφυτων χαρακτηριστικών,
και θεωρείται ως τέτοια.»
Η έννοια
της γενετικής μνήμης δεν είναι εντελώς καινούρια και δεν αφορά μόνο την ανακάλυψη
ιδιοφυιών μετά από ατύχημα. Ο Carl Jung χρησιμοποίησε τον όρο «συλλογικό ασυνείδητο» για να προσδιορίσει μια ευρύτερη από τη γενετική μνήμη έννοια, η οποία
περιλαμβάνει συμπεριφορές, ιδέες και χαρακτηριστικά που έχουμε κληρονομήσει από
το βιολογικό μας παρελθόν.
Έχουμε την τάση
να αναλογιζόμαστε τον εαυτό μας σαν μια υπέροχη γενετική μηχανή με έναν επεξεργαστή,
τον εγκέφαλο, και έναν σκληρό δίσκο σχεδόν άδειο (τη μνήμη), τον οποίο γεμίζουμε
συσσωρεύοντας εμπειρίες και διδαχές. Οι συγκλονιστικές ιστορίες των αυτιστικών ιδιοφυών
μετά από ατύχημα, είναι η απόδειξη ότι η αντίληψη αυτή δεν ανταποκρίνεται στην
πραγματικότητα.
Είμαστε εφοδιασμένοι,
με τρόπο προγραμματικό, με ένα σημαντικό αριθμό ταλέντων και γνώσεων, «με λογισμικό εγκατεστημένο από τον
κατασκευαστή». Και αυτά τα αποθηκευμένα ταλέντα θα μπορούσαν να εμφανιστούν
με εντυπωσιακό τρόπο, με την αφορμή περιπτώσεων ασθενειών ή ατυχημάτων, που θα τα
ενεργοποιήσουν ή που θα δημιουργήσουν
νέες συνδέσεις μεταξύ διαφόρων περιοχών του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Κι αυτό
είναι αρκετό για να τροφοδοτήσει την αιώνια διαμάχη μεταξύ της έμφυτης και της κεκτημένης
γνώσης.
No comments:
Post a Comment