Τα 5 τραύματα που σε εμποδίζουν να είσαι ο εαυτός σου

(Les 5 blessures qui empêchent d’être soi-même)

Στο ομότιτλο βιβλίο, η Lise Bourbeau παρέχει επιπλέον εργαλεία αυτογνωσίας στο δρόμο για τη θεραπεία. Μέσα από το έργο αυτό αποδεικνύεται ότι πολλά από τα φυσικά/σωματικά, συναισθηματικά ή ψυχικά προβλήματα προέρχονται από 5 μεγάλα τραύματα: την απόρριψη, την εγκατάλειψη, την ταπείνωση, την προδοσία και την αδικία.

Για την πλειοψηφία των ανθρώπων, έρχεται η στιγμή που συνειδητοποιούν ότι κάνουν κύκλους στο προσωπικό τους ταξίδι. Κι ακόμα κι αν δεν το αποδέχονται, δε μπορούν να αποφύγουν την επανάληψη ορισμένων δυσάρεστων εμπειριών.

Σύμφωνα με τη συγγραφέα, τα περισσότερα παιδιά περνούν από τέσσερα στάδια. Αφού έχουν γνωρίσει τη χαρά του να είναι ο εαυτός τους, το πρώτο στάδιο της ύπαρξής τους, γνωρίζουν τον πόνο του να μην έχουν το δικαίωμα να είναι ο εαυτός τους, το οποίο είναι το δεύτερο στάδιο. Στη συνέχεια έρχεται η περίοδος της κρίσης, η εξέγερση, που είναι το τρίτο στάδιο. Για να μειώσουν λοιπόν τον πόνο, ακολουθεί η περίοδος της παραίτησης και τελικά της δημιουργίας μιας νέας προσωπικότητας, ώστε να γίνει αυτό που οι άλλοι θέλουν να είναι.  Μερικοί άνθρωποι παραμένουν βυθισμένοι στο τρίτο στάδιο όλη τους τη ζωή, όντας συνεχώς σε αντίδραση, θυμωμένοι ή σε κρίση.

Κατά τη διάρκεια του τρίτου και τέταρτου σταδίου δημιουργούμε πολλές μάσκες (νέες προσωπικότητες) που συμβάλλουν στην προστασία μας από τον πόνο που έχει προκληθεί από το δεύτερο στάδιο. Οι μάσκες αυτές είναι πέντε στον αριθμό και αντιστοιχούν στους 5 βασικούς τραυματισμούς που βιώνουμε ως άνθρωποι.

Ακολουθεί αναφορά στα πέντε αυτά τραύματα, όπως αναφέρονται από τη Lise Bourbeau , μαζί με τα κύρια χαρακτηριστικά που τα προσδιορίζουν.

1-      Χαρακτηριστικά του τραύματος της ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ

Το ξύπνημα του τραύματος : Από τη σύλληψη ως ενός έτους. Το βιώνει με το γονέα του ίδιου φύλου . Αισθάνεται ότι δεν έχει δικαίωμα ύπαρξης.

Μάσκα: Φυγή

Σώμα: Σε συστολή, λεπτό, μαζεμένο

Μάτια: Μικρά, δίνουν αίσθηση φόβου ή την εντύπωση ότι υπάρχει μια μάσκα γύρω από τα μάτια.

Λεξιλόγιο: «όχι», «τίποτα», «ανύπαρκτος», «εξαφανίζομαι»

Χαρακτήρας: αποκομμένος από την ύλη, τελειομανής, με πνευματικότητα. Περνά από φάσεις μεγάλης αγάπης, σε φάσεις μεγάλου μίσους. Δεν πιστεύει στο δικαίωμά του να υπάρχει. Σεξουαλικές δυσκολίες. Νιώθει άχρηστος, χωρίς αξία. Αναζητά τη μοναξιά κι έχει την ικανότητα να γίνεται αόρατος. Βρίσκει όλους τους δυνατούς τρόπους για να φύγει. Ονειρεύεται συχνά με τα μάτια ανοιχτά. Πιστεύει πως δεν τον καταλαβαίνει κανείς. Δυσκολεύεται να επιτρέψει στο εσωτερικό παιδί του να ζήσει.

Μεγαλύτερος φόβος: ο πανικός

Διατροφή: διακοπτόμενη όρεξη από συναισθήματα ή φόβους. Μικρές μερίδες. Για να ξεφύγει καταναλώνει ζάχαρη, αλκοόλ ή ναρκωτικά. Προδιάθεση για ανορεξία.

2-      Χαρακτηριστικά του τραύματος της ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗΣ

Το ξύπνημα του τραύματος : μεταξύ ενός και τριών ετών, με το γονέα του αντίθετου φύλου. Έλλειψη συναισθηματικής τροφής ή της επιθυμητής τροφής.

Μάσκα: εξάρτηση

Σώμα: μακρύ και λεπτό, έλλειψη μυϊκού τόνου, κατάρρευση, αδύναμα πόδια, πλάτη σε κάμψη, χέρια που μοιάζουν πολύ μακριά και κρέμονται κατά μήκος του κορμού, τμήματα του σώματος πεσμένα ή πλαδαρά.

Μάτια: μεγάλα, λυπημένα. Βλέμμα που μαγνητίζει

Λεξιλόγιο: «απών», «μόνος», «δεν αντέχω», «τρώγομαι»

Χαρακτήρας: θύμα. Ανάγκη από παρουσία, προσοχή, υποστήριξη και συμπαράσταση. Δυσκολία να κάνει ή να αποφασίσει κάτι μόνος του. Ζητά συμβουλές, τις οποίες δεν ακολουθεί υποχρεωτικά. Φωνή παιδική. Δυσκολεύεται να δεχτεί το «όχι», την άρνηση. Κλαίει εύκολα. Προσελκύει τον οίκτο. Μια μέρα χαρούμενος, μια μέρα λυπημένος. Προσκολλάται σωματικά στους άλλους. Ντίβα. Αναζητά την ανεξαρτησία. Αγαπά το σεξ.

Μεγαλύτερος φόβος: η μοναξιά

Διατροφή: μεγάλη όρεξη. Βουλιμία. Αγαπά τις μαλακές τροφές. Τρώει αργά

3-      Χαρακτηριστικά του τραύματος της ΤΑΠΕΙΝΩΣΗΣ

Το ξύπνημα του τραύματος : μεταξύ ενός και τριών ετών με το γονιό που ανέλαβε τη φροντίδα της σωματικής του ανάπτυξης, συνήθως η μητέρα. Έλλειψη ελευθερίας. Αίσθημα ταπείνωσης από τον έλεγχο του εν λόγω γονέα.

Μάσκα: μαζοχιστής

Σώμα: παχουλό, κοντό ανάστημα, παχύς λαιμός και διογκωμένος, ένταση στο λαιμό, στο σαγόνι και τη λεκάνη. Πρόσωπο στρογγυλό, ανοιχτό

Μάτια: μεγάλα, στρόγγυλα, ανοιχτά και αθώα σαν παιδιού

Λεξιλόγιο: «είμαι άξιος», «είμαι ανάξιος», «μικρός,-ή», «χοντρός»

Χαρακτήρας: συχνά ντρέπεται για τον εαυτό του και τους άλλους ή φοβάται ότι θα νιώσει ντροπή. Δεν του αρέσει να πηγαίνει γρήγορα. Γνωρίζει τις ανάγκες του αλλά δεν τις ακούει. Φορτώνεται πολλά στην πλάτη του. Ελέγχει τα πάντα για να αποφύγει τη ντροπή. Νιώθει ανήθικος, άκαρδος, βρώμικος ή κατώτερος των άλλων. Μη ξεκάθαρος. Οργανώνεται με τρόπο ώστε να μην είναι ελεύθερος, διότι γι’αυτόν «ελεύθερος» σημαίνει «χωρίς όρια».  Αν δεν υπάρχουν όρια, υπάρχει φόβος να ξεφύγει. Παίζει τη μητέρα. Υπερευαίσθητος. Αυτοτιμωρείται πιστεύοντας ότι τιμωρεί τον άλλο. Θέλει να είναι άξιος. Είναι αισθησιακός, αλλά νιώθει ντροπή σε σεξουαλικό επίπεδο και δεν ακούει τις σεξουαλικές του ανάγκες. Αποζημιώνεται και ανταμείβεται με το φαγητό.

Μεγαλύτερος φόβος: η ελευθερία.

Διατροφή: τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, όπως η σοκολάτα. Βουλιμικός. Ντρέπεται να αγοράσει  ή να φάει «λιχουδιές».

4-      Χαρακτηριστικά του τραύματος της ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ

Το ξύπνημα του τραύματος : μεταξύ δύο και τεσσάρων ετών με το γονέα του αντίθετου φύλου. Παραβίαση της εμπιστοσύνης ή των προσδοκιών στη σχέση αγάπης. Παραπλάνηση, χειρισμός

Μάσκα: ελεγκτικός

Σώμα: προβάλει δύναμη και εξουσία. Στους άντρες, οι ώμοι είναι πιο φαρδιοί από τους γοφούς. Στις γυναίκες, αντίθετα, οι γοφοί είναι πιο φαρδιοί από τους ώμους. Στήθος και κοιλιά διογκωμένα, προεξέχουν.

Μάτια: βλέμμα έντονο και σαγηνευτικό. Βλέπουν τα πάντα, γρήγορα.

Λεξιλόγιο: «ξεχωριστός», «κατάλαβες;», «είμαι ικανός», «θα το κάνω μόνος μου», «το ήξερα», «έχε μου εμπιστοσύνη», «δεν τον εμπιστεύομαι».

Χαρακτήρας: νιώθει πολύ δυνατός και υπεύθυνος. Επιδιώκει να είναι ξεχωριστός και σημαντικός. Δεν τηρεί τις δεσμεύσεις και τις υποσχέσεις του ή αναγκάζεται να τις τηρήσει. Λέει εύκολα ψέματα. Χειρίζεται τους άλλους. Είναι γοητευτικός. Έχει μεγάλες προσδοκίες. Ευμετάβλητη διάθεση. Πεπεισμένος ότι έχει δίκιο και προσπαθεί να πείσει τους άλλους. Ανυπόμονος. Χωρίς ανεκτικότητα. Κατανοεί και ενεργεί γρήγορα.  Οι επιδόσεις του τραβούν την προσοχή. Κωμικός. Δύσκολα εμπιστεύεται. Δε δείχνει τις αδυναμίες τους. Επιφυλακτικός.

Μεγαλύτερος φόβος: ο χωρισμός, ο διαχωρισμός, η άρνηση

Διατροφή: μεγάλη όρεξη. Τρώει γρήγορα. Προσθέτει αλάτι και μπαχαρικά. Όσο είναι απασχολημένος ελέγχει τον εαυτό του.

5-      Χαρακτηριστικά του τραύματος της ΑΔΙΚΙΑΣ

Το ξύπνημα του τραύματος : μεταξύ 4 και 6 ετών με το γονέα του ίδιου φύλου. Υποχρέωση για τελειότητα. Μπλοκάρισμα της ατομικότητας.

Μάσκα: άκαμπτος

Σώμα: ευθυτενές, άκαμπτο και όσο το δυνατόν τελειότερο. Καλή κατανομή. Φιγούρα λεπτή σφιγμένη με στενά ρούχα ή ζώνη. Άκαμπτες κινήσεις. Διάφανο δέρμα. Σφιγμένο σαγόνι, άκαμπτος λαιμός. Στάση περηφάνιας.

Μάτια: λαμπερό και ζωντανό βλέμμα. Ανοιχτόχρωμα μάτια.

Λεξιλόγιο: «κανένα πρόβλημα», «πάντα/ποτέ», «πολύ καλός/πολύ καλά», «πολύ ιδιαίτερο», «ακριβός», «σίγουρα», «εντάξει;».

Χαρακτήρας: τελειομανής, ζηλιάρης. Αποκομμένος από τα συναισθήματά του. Σταυρώνει συχνά τα χέρια του. Αποδοτικός με σκοπό την τελειότητα. Πολύ αισιόδοξος. Ζωντανός, δυναμικός. Δικαιολογείται πολύ. Δυσκολεύεται να ζητήσει βοήθεια.  Μπορεί να γελάει χωρίς λόγο για να κρύψει την ευαισθησία του. Ο τόνος της φωνής ξερός και σκληρός. Δεν παραδέχεται ότι έχει προβλήματα. Αμφιβάλει για τις επιλογές του. Συγκρίνεται με τον καλύτερο και τον χειρότερο. Δυσκολεύεται στο να δεχτεί, γενικά. Θεωρεί αδικία να λαμβάνει λιγότερο από άλλους κι ακόμα πιο άδικο να λαμβάνει περισσότερα από άλλους. Δυσκολεύεται να νιώσει ευχαρίστηση χωρίς να νιώσει ενοχές. Δε σέβεται τα όριά του  και απαιτεί πολλά από τον εαυτό του. Αυτοελέγχεται. Αγαπά την τάξη. Είναι σπάνια άρρωστος και είναι σκληρός με το σώμα του. Χολερικός. Ψυχρός και με δυσκολία να δείξει την αγάπη του. Του αρέσει να έχει σέξι εμφάνιση.

Μεγαλύτερος φόβος: η ψυχρότητα

Διατροφή: προτιμά τις αλμυρές από τις γλυκές τροφές. Του αρέσουν τα τραγανά. Ελέγχει τι τρώει για να μην παχύνει. Δικαιολογείται και νιώθει ντροπή όταν χάνει τον έλεγχο

«Το πρώτο βήμα για τη θεραπεία ενός τραύματος είναι η αναγνώριση και η αποδοχή του, ακόμα κι αν δε συμφωνούμε με το γεγονός ότι υπάρχει», Lise Bourbeau