5 χαρακτηριστικά της συναισθηματικής ανασφάλειας

Η συναισθηματική ευφυΐα εξελίσσεται σε μια αναγνωρισμένη και χρήσιμη ικανότητα. Ένα βήμα προς την ανάπτυξή της είναι να μάθουμε να αναγνωρίζουμε και να συσχετιζόμαστε με ανθρώπους που δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν  τη δική τους συναισθηματική κατάσταση.

Όταν επιχειρεί κανείς να είναι ανοιχτόκαρδος με συναισθηματικά ανασφαλή άτομα, αντιμετωπίζει συγκεκριμένες και προβλέψιμες αντιδράσεις. Η ιστορία του καθενός μπορεί να αλλάζει, αλλά τα στερεότυπα και η ενέργειά τους είναι παρατηρήσιμα σε μη λεκτικό επίπεδο.

Η συναισθηματική ασφάλεια ενός ανθρώπου στηρίζεται στην ικανότητά του να δέχεται τα συναισθήματα, τις εμπειρίες της ζωής και την ύπαρξή του άλλου.

Όταν δεν υπάρχει επικριτική διάθεση για το χαρακτήρα κάποιου, μπορούν να αναγνωριστούν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, τα οποία μπορούν και να αλλάξουν τελικά την προσέγγιση μιας δύσκολης κατάστασης.

1.    Αμυντικότητα

Ένα άτομο που αισθάνεται πίεση κι ότι του επιτίθενται, υιοθετεί αμυντική στάση. Η άμυνα είναι μια φυσική αντίδραση του ανθρώπου και φυσικά η ύπαρξή της και μόνο  δεν καθιστά κάποιον συναισθηματικά ανασφαλή.

Στην προκειμένη περίπτωση, ο λόγος  για τον οποίο ένα άτομο γίνεται αμυντικό οφείλεται στο γεγονός ότι το συναίσθημα μπλοκάρεται από την ταυτότητα και την αυτό-εκτίμηση του ίδιου. Όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα συνειδητοποίησης και λειτουργίας με το συναίσθημα, η συναισθηματική σφαίρα  και η έκφρασή της, μοιάζουν τρομακτικά.

Οι φοβισμένοι άνθρωποι αντιδρούν με δύο τρόπους, είτε  φεύγουν από την κατάσταση, είτε την πολεμούν (αντίδραση μάχης ή φυγής). Χρειάζεται χρόνος για να αναγνωρίσουμε και να λειτουργήσουμε με ασφάλεια και αυτοπεποίθηση με τα συναισθήματα και τις ευαισθησίες μας.

Η συναισθηματική ανασφάλεια αναγνωρίζεται στην περίπτωση που ένα άτομο αμύνεται τόσο που είναι αδύνατο να ακούσει ή να δεχτεί το διαφορετικό, σε οποιοδήποτε βαθμό. Ακόμα και καθημερινά, επιστημονικά αποδεδειγμένα ζητήματα μπορεί να γίνουν αντικείμενο διαφωνίας. Όταν πρόκειται για διαφωνία, η παρουσία  και μόνο των συναισθημάτων μπορεί να προκαλέσει αμυντική αντίδραση.

2.    Ανακατεύθυνση

Το συναισθηματικά ανασφαλές άτομο θα ανακατευθύνει το φταίξιμο ή το λάθος στο πρόσωπο που του προκάλεσε την «ανησυχία».

Σε μια ασφαλή σχέση, όλα τα θέματα είναι ανοιχτά προς συζήτηση. Το να ζητά κανείς εξηγήσεις ή να φέρνει στην επιφάνεια ένα προσωπικό θέμα ή μια προσωπική άποψη και προοπτική, αποτελεί κάτι θετικό και ευπρόσδεκτο.  Σε αντίθετη περίπτωση, η προσπάθεια για επικοινωνία γίνεται αιτία συγκρούσεων και χωρισμού.

Όταν κάποιος δεν αισθάνεται ασφαλής συναισθηματικά, η ανακατεύθυνση μπορεί να γίνει ένα σημαντικό εργαλείο για να αποποιηθεί της ανάμειξης και της ευθύνης του.

3.    Παραπλάνηση

Παρόμοια αντίδραση με την ανακατεύθυνση, είναι και η παραπλάνηση, όπου η ευθύνη τοποθετείται σε ένα αντικείμενο, ή σε μια περίσταση και όχι στο ίδιο το πρόσωπο που έχει προκαλέσει την «ανησυχία» στον συναισθηματικά ανασφαλή.

Το αλκοόλ, η πανσέληνος, κάποιο γεγονός της παιδικής ηλικίας, μπορεί να είναι κάποιες δικαιολογίες οι οποίες καθιστούν  το άτομο τυφλό σε ό,τι συμβαίνει τη δεδομένη στιγμή. Ακόμα κι αν η κατάσταση που χρησιμοποιείται ως δικαιολογία είναι γνήσια, είναι ένας τρόπος για να μην ακούει και να μη βλέπει το άτομο την κατάσταση όπως συμβαίνει πραγματικά στο εδώ και στο τώρα. Ακόμα και οι γνήσιοι, αληθείς λόγοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να κρυφτεί κάποιος σε συναισθηματικό επίπεδο.

Επειδή κάτι έγινε στο παρελθόν και επηρεάζει το παρόν, δε σημαίνει ότι αποτελεί αιτία ή το θέμα προς συζήτηση τη δεδομένη αυτή στιγμή. Η υπερανάλυση  του παρελθόντος είναι ένας λόγος να χαθεί η ουσιαστική επικοινωνία με τον άλλον και μαζί και η ευκαιρία για εμβάθυνση στη σχέση.

Όσο δεν αναγνωρίζουμε αυτό που επικοινωνείται και συμβαίνει πραγματικά, το πρόβλημα θα παραμένει άλυτο. Και είναι ατέλειωτοι  οι κυκλικοί μονόλογοι που θα κάνει κάποιος μέχρι να βρει το κέντρο του και να αναλάβει τις ευθύνες του.

4.    Σύγκριση

Επειδή οι άνθρωποι και οι συνθήκες μοιάζουν, η σύγκριση συγχέει  το πραγματικό ζήτημα. Αντί να δει κανείς και να ακούσει το θέμα ξεκάθαρα, προσθέτει ένα φίλτρο, το οποίο δημιουργεί σύγχυση.

Ο γιος δεν είναι σαν τον πατέρα του, η κόρη δεν είναι σαν τη μητέρα της. Άνθρωποι διαφορετικών εθνοτήτων, ηλικίας, καταγωγής είναι εντελώς διαφορετικοί και ξεχωριστοί. Ο νέος άνθρωπος στη ζωή κάποιου δεν είναι σαν κάποιον που υπήρξε κάποτε, ακόμα κι αν υπάρχουν κοινά σημεία.

Χάνεται εντελώς η πραγματικότητα όταν συγκρίνουμε έναν άνθρωπο με έναν άλλον, ή όταν παίρνουμε μια κατάσταση λέγοντας «είναι όπως τότε».

Η παρούσα στιγμή δεν έχει συμβεί ποτέ πριν και δε θα συμβεί ποτέ ξανά.

5.    Απαξίωση

Λεπτοφυής και ολέθρια, η απαξίωση χτυπάει το άτομο στο συναισθηματικό και υπαρξιακό του πυρήνα.

Η απαξίωση ακυρώνει τα συναισθήματα ενός ανθρώπου λέγοντάς του πως είναι λάθος να αισθάνεται όπως αισθάνεται.

Το συναισθηματικά ανασφαλές άτομο, ανίκανο να εργαστεί και να αντιμετωπίσει τα προσωπικά του συναισθήματα, απαξιώνει οποιονδήποτε προσπαθεί να επικοινωνήσει τα δικά του.

Η απαξίωση είναι η πιο καταστροφική άμυνα και είναι δύσκολα αναγνωρίσιμη.

«Μην είσαι τόσο ευαίσθητος», είναι η ιαχή της απαξίωσης που κοροϊδεύει και υπονομεύει τη λεπτή αντίληψη της πραγματικότητας και των σχέσεων με άλλους ανθρώπους.

Η απαξίωση είναι δύσκολο να εκφραστεί με λέξεις, αλλά συμβαίνει ως συναίσθημα και το αποτέλεσμά της είναι το σπάσιμο της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας. Μπορεί να συμβεί γρήγορα και χωρίς προειδοποίηση και συχνά ακούσια με απρόσεκτα λόγια.

Αν και το άτομο έχει συναίσθηση του τι έχει συμβεί, το συνειδητοποιεί μετά το πέρας της εμπειρίας.

Η αναγνώριση της συναισθηματικής ανασφάλειας είναι ένα πρώτο βήμα, αλλά το να μάθει κανείς να συσχετίζεται και να αναγνωρίζει τα χαρακτηριστικά της στη συμπεριφορά του άλλου, απαιτεί χρόνο. Είναι μια ικανότητα που μαθαίνεται  και εξαρτάται από την αυτογνωσία του καθενός.

Ο τρόπος που κάποιος σχετίζεται με τον εαυτό του και λειτουργεί με την προσωπική του συναισθηματική φύση, αποτελεί το θεμέλιο και το πρότυπο συμπεριφοράς που μοιράζεται με τους άλλους ανθρώπους.

Το να μάθουμε να συσχετιζόμαστε με συναισθηματικά ανασφαλείς ανθρώπους εξαρτάται από το πώς συσχετιζόμαστε με τον ίδιο μας τον εαυτό. Και η μεγαλύτερη πρόκληση που μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, είναι η προσωπική μας συναισθηματική ανασφάλεια. Οι δυναμικές και ο εσωτερικός διάλογος είναι τα χαρακτηριστικά των σχέσεων που βιώνουμε καθημερινά μέσα και έξω.

Δεν υπάρχει γρήγορη λύση για τη συναισθηματική ανασφάλεια. Η αυτογνωσία παραμένει η θεραπεία.

Πηγή : http://www.elephantjournal.com/