Μια επιστολή της Dr. Clarissa Pinkola Estés

Η Dr. Clarissa Pinkola Estés είναι μια αμερικανίδα ποιήτρια, γιουνγκιανή ψυχαναλύτρια και μετα-τραυματική ειδικός με κλινκή εμπειρία 40 ετών.

Είναι συγγραφέας διάφορων βιβλίων εκ των οποίων το «Women who run with the wolves: Myths and Stories of the Wild Woman Archetype» (Γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους: Μύθοι και ιστορίες του γυναικείου αρχέτυπου). Το βιβλίο αυτό έχει μεταφραστεί σε 19 γλώσσες.

Διατηρεί μια προσωπική σελίδα στο facebook, όπου παραθέτει αποσπάσματα από τα χειρόγραφά της. Η πιο πρόσφατη ανάρτηση αγγίζει ένα θέμα που είναι πολύ κοινό για την ελληνική πραγματικότητα, δεδομένου ότι είναι πολλοί εκείνοι που αναπόφευκτα, από κάποια στιγμή και μετά, θα αναγκαστούν να φροντίσουν τους γονείς τους ή άλλους ηλικιωμένους συγγενείς.

Τι γίνεται όμως όταν οι σχέσεις μας με τους ανθρώπους αυτούς που τώρα μας χρειάζονται έχουν περάσει δια πυρός και σιδήρου;

Πόσο «υποχρεωμένος» πραγματικά είναι κάποιος να φροντίσει εκείνον που αντί για αγάπη προσέφερε πόνο και πληγές;

Πηγή: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=10152696281838635&id=29996683634&substory_index=0

"Αγαπητές Γενναίες Ψυχές : Τι γίνεται με το θέμα της φροντίδας ηλικιωμένων γονιών, οι οποίοι έβλαψαν τα ίδια τους τα παιδιά …

Ένα ερώτημα που δεν έχει μια απάντηση που ταιριάζει σε όλους.. και/αλλά θα προσφέρω αυτήν την καθοδήγηση για να μπορέσετε να σταθμίσετε προσεκτικά τις πραγματικότητες μέσω, όχι μόνο του εγωισμού που κρατά ένα αρχείο μνήμης όλων των ειδών, αλλά και μέσω της ίδιας σας της ψυχής και της ικανότητάς της να βλέπει πολλά γεγονότα πάνω στη γη από μια προοπτική που περιλαμβάνει

--την προσωπική σας άποψη για το πεπρωμένο σας
--την ελεύθερη βούληση
--και το γεγονός ότι όντας βαθιά ριζωμένοι στο πιο όμορφο πεδίο δυνάμεων εδώ στη γη, αρκετά συχνά περιλαμβάνεται η εκμάθηση… κάποτε πραγματικά ευχάριστη και κάποτε επώδυνη όσο ο θάνατος.

Έτσι , από προσωπική εμπειρία και πολύ χρόνο ακούγοντας ασθενείς με την υποχρέωση να κάνουν παρόμοιες επιλογές…

Συστήνω ανεπιφύλακτα, πως αν κάποιος αισθάνεται  ότι πρέπει να φροντίσει ένα πρόσωπο, το οποίο του προσέφερε πολύ δύσκολες στιγμές, ότι δεν υπάρχουν «πρέπει» για όλα και ότι δε χρειάζεται να προσποιείται τίποτα για να «φαίνεται» στους άλλους «καλός άνθρωπος».  

Ανεξάρτητα από τις τροχιές της ζωής μας, έχουμε επιλογές: να στηρίξουμε ή όχι. Να φροντίσουμε ή όχι. Να βοηθήσουμε ή όχι. Να νοιαζόμαστε, αλλά να μην είμαστε κοντά. Να μη νοιαζόμαστε και να βοηθήσουμε όπως μπορούμε. Το μόνο πράγμα που θα ‘θελα να τονίσω είναι ότι οι περισσότεροι, πρέπει να ενεργούν με τρόπο που η ψυχή τους εγκρίνει, παρά την αγωνία του εγωισμού.  Συχνά υπάρχει μια πολύ σαφέστερη, καθαρότερη διαδρομή. Ακόμα κι αν το κόστος της είναι πολύ υψηλό. Η σωστή επιλογή από την άποψη της ψυχής, είναι ανεκτίμητη.

Εγώ και τόσοι πολλοί άλλοι βιώσαμε ακραίες και δύσκολες καταστάσεις ως παιδιά και ως ενήλικες. Όμως/και, καθώς ωριμάζουμε, που σημαίνει να αναγκάζουμε τον εαυτό μας να κάνει τη σκληρή δουλειά του να «βλέπει» και πέρα από το εγώ του… βλέπουμε συχνά ότι είμαστε «μεγαλύτεροι», πιο διορατικοί και πιο οξυδερκείς (και συχνά πολύ πιο συγκροτημένοι) από αυτούς που είναι γηραιότεροι από εμάς – ακόμα κι όταν ήμασταν μικρά παιδιά.

Αυτή η διορατικότητα που ανθίζει, αρχίζει να φέρνει την προοπτική, που μας επιτρέπει να έχουμε μια πανοραμική θέα, όπως το ονομάζω, όχι μόνο της πληγής και του πόνου, αλλά και από την άποψη της ψυχής, της αίσθησης της υπόσχεσης που φέρουμε πριν ακόμα έρθουμε στη γη… και πώς να κρατήσουμε αυτήν την υπόσχεση, μαθαίνοντας να βρίσκουμε τρόπους να βοηθήσουμε εμάς και τους άλλους

 – όχι παρά, αλλά εξαιτίας – των ταλαιπωριών που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε, έρποντας και με το κεφάλι κάτω, για τόσο πολύ καιρό.

Όταν τελικά μπορούμε να ξεφύγουμε και να πατήσουμε στα πόδια μας.. η πανοραμική οπτική μας/η οπτική της ψυχής, που με τόση δυσκολία κερδίσαμε, συχνά στέκεται σε έντονη αντίθεση στην πολύ μικρότερη ή στενότερη ή «ανειλικρινή» οπτική που μπορεί να είχε/είχαν ο/οι γονιός/γονείς του.

Η απόφαση να βοηθήσει κανείς κάποιον που έκανε κακό, έρχεται από μια εντελώς άλλη πτυχή της ψυχής, από αυτό που αποκαλούμε «πραγματικός εαυτός», που δεν κρατάει βιβλίο χρεών και υποχρεώσεων των άλλων, αλλά ευδοκιμεί στη συμπόνια.

Η τραγωδία της κακοποίησης είναι ότι για το άτομο που την υπέστη, είτε ήταν για ένα μήνα, μισό χρόνο, ή χρόνια ολόκληρα, χρειάζεται επίσης πολλά χρόνια ανάλυσης, δουλειάς, ανάκτησης συνεκτικών εμπειριών, σωστά όρια, αγάπη –και όρια που τίθενται από τον σοφότερο όλων, την ψυχή.

Για εκείνους που έχουν κακοποιηθεί αποτελεί συχνά έκπληξη ότι ο θύτης συνήθως έχει μικρό ή καθόλου έλεγχο στο κέντρο του εγκεφάλου που διέπει την αβρότητα, την ενσυναίσθηση, τη δεκτικότητα των λεπτομερειών της ζωής και των συναισθημάτων των άλλων.  Αυτό δεν είναι εσκεμμένο, αλλά φαίνεται να πρόκειται για χημική ανωμαλία του εγκεφάλου.. και κάποιες φορές με εργαλεία εκμάθησης και ενίοτε με κάποια χημική βοήθεια , το άτομο μετατρέπεται από αστόχαστο, θυμωμένο, παρορμητικό σε ένα πιο λογικό άτομο που μπορεί να ακούει και να υπολογίσει και τους άλλους, εκτός από τον εαυτό του.

Όλα αυτά σημαίνουν, ότι η διαταραχή δεν είναι εσκεμμένη κι ότι αν κάποιος επεξεργάζεται τα πράγματα μόνο με τον εγωισμό, θα νιώθει σύγχυση και θυμό. Το οποίο είναι αποδεκτό. Ως στάδιο. Αλλά όχι ως μόνιμη κατάσταση.

Απλά να αναφέρω τις επιλογές που όλοι έχουμε – όλες τις άλλες οπτικές απόψεις που η κατάσταση μας εμποδίζει να δούμε. Το να φροντίσουμε το παιδικό πνεύμα είναι απαραίτητο για να μπορέσουμε να φροντίσουμε είτε κάποιον προκλητικό, είτε κάποιον δύσκολο είτε κάποιον αγαπημένο. Η γλυκύτητα ή η απουσία της από τον «ασθενή» δεν καθιστά ευκολότερη την πορεία από τη μακρά ασθένεια στο θάνατο. Στην πραγματικότητα, αν υπάρχει αγάπη, η θλίψη είναι εξίσου μεγάλη για εκείνους που δεν την ένιωσαν, γνωρίζοντας ότι η τελευταία ευκαιρία για κάτι τέτοιο έχει περάσει.

Για εμένα και για πολλούς άλλους, η επιλογή να συμπορευτώ, να βοηθήσω, να στηρίξω με κάθε  δυνατό τρόπο, συμπεριλαμβανομένου του να ζω μαζί, να ταΐζω, να προσέχω, να συνοδεύω παντού κι όπου χρειαστεί, αποτελεί συγκατάθεση στον πόνο που προκαλεί το να βρίσκεσαι δίπλα σε κάποιον εν δυνάμει «πικρόχολο», δεδομένου ότι τώρα έχουμε πόρους ψυχής που ως παιδιά δεν είχαμε..  κάτι, το οποίο θα μας κοστίσει λιγότερο από το να κοιτάξουμε κάποια στιγμή πίσω στον εαυτό μας και να συνειδητοποιήσουμε ότι μπορούσαμε, αλλά δε βοηθήσαμε έναν άνθρωπο σε απόλυτη ανάγκη.

Και όμως, παρ’ όλ’ αυτά, ο καθένας έχει κάθε δικαίωμα να αποφασίσει πως θα πορευτεί. Ή όχι. Και αυτό που ξέρω καλά είναι ότι επιλέγουμε αυτό που θα ικανοποιήσει την ψυχή, και όπως κρίνεται απαραίτητο, να τεθούν τα απαραίτητα όρια/περιορισμοί, από την άποψη του χρόνου που θα δαπανήσουμε, την εγγύτητα και άλλα… και να ζητήσουμε πολλή βοήθεια από τους άλλους, αν το φορτίο είναι πολύ μεγάλο.

Σε όλα, να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας. Μπορεί να είναι ναι, όχι, ίσως, τώρα, αργότερα, σύντομα, αμέσως, κάθε μέρα για το οτιδήποτε.

Πιστεύω έντονα, καθώς έχω περάσει τη δική μου κατάσταση καθώς και πολλών αναλυόμενων, ότι παρ’ όλες τις σκληρές λέξεις τις «εκφράσεις αηδίας» και τη ψυχρή πικρότητα του γονέα, ήθελα να θυμάμαι ότι είχα δει αποδείξεις της καθαρής ψυχής αυτού του ανθρώπου, σε παράξενες στιγμές κατά τη διάρκεια των 9 δεκαετιών που έζησε.. ότι η ψυχή σε απρόβλεπτες στιγμές, αποκαλύπτεται με λέξεις ή με κάτι στιγμιαίο αλλά όμορφο, πριν η ψυχή βυθιστεί ή σπρωχτεί πάλι πίσω από την επιφάνεια.. ότι η ψυχή του ατόμου αυτού παρέμενε ζωντανή μέσα του, και ένιωσα τη βαθιά οδύνη της ψυχής, γιατί δεν της επιτράπηκε ποτέ να καθοδηγήσει εκείνη. Ένιωσα ότι μπορούσα να μεταχειριστώ την ψυχή σωστά και με αξιοπρέπεια, με τρόπο που το άτομο που την έφερε, δε θα μπορούσε ποτέ.

Ήταν δύσκολο; Είναι ο πάπας καθολικός; Περιφέρονται αρκούδες στο δάσος; Ναι.

Άξιζε για τις δύο ψυχές να αγωνίζονται μαζί, από κοινού; Η απάντηση η δική μου και πολλών άλλων είναι : Πολύ Πολύ Ναι.

Αυτή είναι η ταπεινή μου άποψη για τις επιλογές που μπορεί να κάνει κάποιος, μόνιμες ή μη, συνοδεύοντας κάποιον ως το τέλος της ζωής του.

Υπάρχουν πολλές ψυχές στη γη που πρέπει να κάνουν παρόμοιες επιλογές ή που τις έχουν ήδη κάνει.. και για να μιλήσω για τον εαυτό μου, χαίρομαι ιδιαίτερα που τόσοι πολλοί άλλοι έχουν αμοιβαία και τρυφερά αισθήματα με τους γονείς τους. Έχω παρατηρήσει ότι αυτοί οι γιοι και οι κόρες και τα εγγόνια, είναι ακριβώς εκείνες οι ψυχές που έχουν τη μεγαλύτερη συμπόνια για εκείνους από εμάς που δεν έχουν μνήμες μιας όμορφης αμοιβαίας σχέσης.

Ο κόσμος είναι ένας μυστηριώδης τόπος, όπως είναι και οι σχέσεις, ειδικά όταν κάποιος συνειδητοποιεί ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι να δεις… πολλοί τρόποι να καταλάβεις. Όπως λέω συχνά: αν όλα μπορούσαν να ‘ναι κατανοητά, όλα θα μπορούσαν να συγχωρηθούν.

Και ξέρω ότι μοιάζει με αφορισμό όταν βρισκόμαστε σε διάφορετικά στάδια εκμάθησης της ζωής … αλλά αυτό είναι το φορτίο της ψυχής, όπως το γνωρίζω. Ότι προσπαθούμε προς αυτό με πρόθεση, ακόμα κι αν αποτύχουμε. Η προσπάθεια είναι το μανιατό των εργασιών της ψυχής πάνω στη γη.  

Για την καθεμιά. Για τον καθένα. Ο τρόπος που του ταιριάζει για τώρα είναι διαφορετικός και προσωπικός.. και επίσης ταιριάζει στο πιο ήρεμο και ξεκούραστο για την καρδιά τους μέλλον.

Και πάλι, υπάρχουν πάντα, πολλά περισσότερα να πει κανείς και να μάθει..

Και με την αγάπη, παντού και πάντα ό,τι μπορούμε να αγαπάμε, και με άθικτα όρια αν χρειαστεί, αλλά και πάντα με μια ζεστή φωτιά στην μικρή κουζίνα της καρδιάς.

dr.e"